Positieve reële rendementen belangrijk voor koopkrachtbehoud De impact van de negatieve reële totaalrendementen is in de beeldvorming enigszins ondergesneeuwd. Zo zijn de dekkingsgraden van Nederlandse pensioenfondsen de afgelopen jaren gestegen door de stijging van de nominale rente en de positieve nominale rendementen van sommige beleggingscategorieën. In nominale termen is de financiële situatie van pensioenfondsen dan ook verbeterd. Dit neemt niet weg dat de inflatiestijging in de meeste gevallen heeft geleid tot een reële achteruitgang en dus een koopkrachtverlies. Op lange termijn is het genereren van positieve reële rendementen van cruciaal belang voor koopkrachtbehoud. Ook in het nieuwe pensioencontract waarbij de beleggingsrisico’s meer bij de deelnemer komen te liggen en de focus ligt op vermogensopbouw en -behoud, is aandacht voor voldoende inflatiebescherming van belang. In het Achmea IM beleggingsuniversum zijn beleggingen met inflatiegevoeligheid een belangrijk onderdeel van een robuuste beleggingsportefeuille. We herhalen deze beleggingsimplicatie van de scenario-analyse, vooral omdat de inflatierisico’s aan de bovenkant liggen ten opzichte van het basisscenario. We onderscheiden verschillende beleggingen met een eigen specifieke positieve inflatiegevoeligheid. We spreken van ‘inflatiegevoeligheid’ en niet van ‘inflatie hedging’, omdat de totaalrendementen van deze beleggingen de feitelijke inflatie niet één op één volgen en daarnaast vaak andere factoren een rol spelen in de bepaling van het rendement. We gaan in op de beleggingscategorieën inflatiegerelateerde obligaties (ILB’s), grondstoffen en real assets. Een mix van deze beleggingen is te prefereren boven de inzet van slechts één specifieke inflatiecategorie vanwege de verschillen in inflatiegevoeligheid.

Inflatiegerelateerde obligaties (ILB’s) hebben een directe link met inflatie ILB’s zijn obligaties die profiteren van oplopende inflatie. Het rendement op een ILB bestaat uit twee componenten. De eerste is de reële rentevergoeding. Die wordt bij aankoop van de obligatie vastgelegd. Het reële rendement op een ILB die tot het einde van de looptijd wordt vastgehouden, is daarmee zeker. De coupon en de hoofdsom groeien gedurende de looptijd mee met de gerealiseerde inflatie. De gerealiseerde inflatie is daarmee de tweede component van het rendement. Door deze laatste component zijn ILB’s één van de weinige beleggingen die een directe, gegarandeerde link met de inflatie hebben. Deze directe link betekent echter geen garantie op een positief rendement. Zo kon de directe link met de inflatie niet voorkomen dat het totaalrendement de afgelopen jaren negatief is geweest. De oorzaak hiervoor ligt bij de negatieve reële startrentes (ILB’s waren absoluut gezien duur) en de stijging daarvan in de periode na de coronacrisis. Hierdoor was de bijdrage van de eerste rendementscomponent negatief. De hogere gerealiseerde inflatie heeft dit verlies over deze periode niet gecompenseerd. Wel zorgde de hoger dan verwachte inflatie ervoor dat ILB’s per saldo beter rendeerden dan de nominale tegenhanger. De reële rentes zijn inmiddels overwegend positief en daardoor is de absolute rendementsverwachting gestegen ten opzichte van de periode van voor de coronacrisis. De positieve reële rente gecombineerd met een omgeving waarbij de inflatierisico’s aan de bovenkant liggen, maken ILB’s tot een zeer geschikte bouwsteen voor de beleggingsportefeuille.

Grondstoffen als inflatie-oorzaak Een grondstoffenbelegging verhoogt de inflatiegevoeligheid van de beleggingsportefeuille. De correlatie op jaarbasis tussen de grondstoffenindex en de inflatie is hoog. Dit komt doordat grondstofprijzen onderdeel zijn van de inflatiereeksen. Stijgende grondstofprijzen leiden daardoor direct tot hogere inflatie. Maar stijgende grondstofprijzen hebben ook een indirect effect op de inflatie. Oplopende grondstofprijzen werken immers door in de prijzen van andere goederen en diensten die onderdeel uitmaken van de inflatie-index. Grondstoffen zijn vooral van toegevoegde waarde in periodes dat de inflatie hoog is of sterk stijgt. Daar staat tegenover dat het totaalrendement op grondstoffen gemiddeld negatief is in periodes dat de inflatie laag is of daalt. Grondstoffen zijn dan ook geen populaire beleggingscategorie na de lage rendementen in het desinflatoire regime van voor de coronacrisis. Het betreffende inflatieregime heeft grote invloed op het grondstoffenrendement. De positieve correlatie van grondstoffen met zowel verwachte als onverwachte inflatie is een aantrekkelijke eigenschap vanuit portefeuilleperspectief. Want in deze periodes valt het rendement op aandelen en obligaties meestal tegen. Al met al is een grondstoffenbelegging een goede manier om de inflatiegevoeligheid van de beleggingsportefeuille te vergroten en deze robuuster te maken.

De kasstromen van real assets zijn gekoppeld aan de inflatie De zogenaamde real assets zijn de derde groep beleggingen die een positieve inflatiegevoeligheid heeft. Real assets zijn investeringen in fysieke activa met een intrinsieke waarde. Daarmee wijken real assets af van financiële beleggingen die geen intrinsieke waarde hebben, maar hun waarde ontlenen aan contractuele aanspraken op het eigen vermogen of de schulden van een entiteit. Vastgoed is meestal de grootste beleggingscategorie binnen deze groep. Naast vastgoed vallen ook infrastructuur, landbouwgronden en bosbouw onder de real assets. Het stabiele directe rendement van deze beleggingen is de belangrijkste rendementsdrijver en de kasstromen en onderliggende waardes van deze beleggingen hebben een positieve inflatiegevoeligheid. De kasstromen zijn vaak contractueel gekoppeld aan de inflatie. Bij vastgoed vindt bijvoorbeeld meestal indexatie van de huren plaats. Maar ook de waarde van vastgoed heeft een link met de inflatie. De waarde van een vastgoedobject hangt onder meer af van de grondwaarde en de bouwkosten. Het totaalrendement van vastgoed is de afgelopen vijf jaar zowel nominaal als reëel positief geweest. Dit neemt niet weg dat we spreken van inflatiegevoeligheid en niet van een inflatiehedge. Want de afgelopen kwartalen stond het rendement op vastgoed juist onder druk vanwege de gestegen (reële) rente.